Trong thời đại số ngày nay, khi các cuộc tấn công mạng ngày càng trở nên tinh vi và dày đặc, việc trang bị cho máy tính một công cụ bảo vệ đáng tin cậy là điều vô cùng cần thiết. Tuy nhiên, nhiều người thường nhầm lẫn giữa hai thuật ngữ ‘antivirus’ và ‘anti-malware’, không rõ chúng khác nhau ra sao và đâu là lựa chọn phù hợp cho nhu cầu của mình.

Để hiểu rõ về hai loại phần mềm này, trước tiên chúng ta cần phân biệt rõ giữa malware và virus. Malware là một thuật ngữ bao quát, chỉ tất cả các loại phần mềm độc hại, bao gồm cả virus, mã độc tống tiền, phần mềm gián điệp, trojan… Trong khi đó, virus chỉ là một loại mã độc cụ thể, có khả năng tự nhân bản để lây lan và gây thiệt hại.
Chương trình antivirus tập trung chủ yếu vào việc phát hiện virus đã biết thông qua cơ sở dữ liệu ‘chữ ký’. Tuy nhiên, các phần mềm antivirus hiện đại ngày nay đã có những tiến bộ đáng kể, không chỉ dựa vào cơ sở dữ liệu mà còn sử dụng công nghệ học máy và đám mây để nâng cao hiệu quả bảo vệ. Điểm mạnh của chương trình antivirus là cung cấp một lớp bảo vệ toàn diện, thường được tích hợp thành một bộ công cụ bảo mật với nhiều tính năng bổ sung như tường lửa, VPN, trình quản lý mật khẩu và quan trọng nhất là khả năng chống lừa đảo và lọc thư rác.
Khác với antivirus, phần mềm anti-malware thường có cách tiếp cận khác, tập trung vào việc phát hiện và loại bỏ các loại mã độc tinh vi và mới nổi. Ưu điểm của anti-malware là sử dụng các kỹ thuật tiên tiến như phân tích hành vi và dùng sandbox để cô lập file lạ, phân tích an toàn trước khi chúng gây hại cho hệ thống. Nhờ đó, nó rất hiệu quả trong việc chống lại các mối đe dọa zero-day, rootkit ẩn sâu trong hệ thống, và các loại mã độc mà antivirus truyền thống có thể bỏ sót.
Trên thực tế, bạn không nhất thiết phải lựa chọn một trong hai vì ranh giới giữa các phần mềm antivirus và anti-malware ngày càng bị xóa nhòa. Hầu hết các bộ phần mềm antivirus hàng đầu hiện nay đều đã tích hợp sâu các công nghệ chống mã độc tinh vi vào sản phẩm của mình. Vì vậy, đối với hầu hết người dùng, lựa chọn tốt nhất là một bộ phần mềm antivirus uy tín có tích hợp sẵn các khả năng chống mã độc mạnh mẽ.
Cuối cùng, hãy nhớ rằng không có phần mềm bảo vệ nào là tấm khiên bất khả xâm phạm. Lớp phòng thủ quan trọng nhất chính là sự cẩn trọng và ý thức của người dùng khi hoạt động trong thế giới số. Hãy luôn tỉnh táo và có kiến thức cơ bản về an toàn thông tin để bảo vệ bản thân và tài sản số của mình.