Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để xây dựng các Trung tâm tài chính quốc tế với mô hình chuyên biệt. Thay vì ôm đồm nhiều chức năng, việc tập trung vào các lĩnh vực có lợi thế cạnh tranh và xu thế toàn cầu được xem là hướng đi sáng tạo. Tại Hội thảo khoa học “Trung tâm tài chính quốc tế – Động lực tăng trưởng cho Việt Nam” do Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh tổ chức, các chuyên gia đã thảo luận về tiềm năng và định hướng cho các Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.
Các chuyên gia đã xác định ba phân khúc phù hợp nhất cho các Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam trong giai đoạn đầu, bao gồm công nghệ tài chính (fintech), tài chính xanh và dịch vụ quản lý tài sản cho nhóm khách hàng siêu giàu (HNWIs). Đây là những lĩnh vực không chỉ phù hợp với xu thế tài chính toàn cầu mà còn tận dụng được tiềm năng sẵn có của Việt Nam. Fintech đang nổi lên như một ngành mũi nhọn, với Việt Nam hiện là thị trường fintech có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á.
Fintech tại Việt Nam đã đạt tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 38% trong giai đoạn 2018-2023. Tuy nhiên, để tiếp tục phát triển lĩnh vực này, cần thiết phải có khu vực công nghệ tài chính đặc thù. Điều này bao gồm nền tảng định danh điện tử, dữ liệu mở và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo tài chính. Những yếu tố này sẽ tạo tiền đề vững chắc cho sự phát triển của ngành fintech, không chỉ trong phạm vi quốc gia mà còn trên trường quốc tế.
Về tài chính xanh, Việt Nam đang đối mặt với thách thức lớn trong việc huy động vốn để thực hiện các mục tiêu khí hậu. Ước tính, Việt Nam cần tới 370 tỷ USD cho các mục tiêu khí hậu từ nay đến 2040. Để giải quyết thách thức này, các chuyên gia đề xuất TP. Hồ Chí Minh cần xây dựng một “Trung tâm tài chính xanh”. Trung tâm này sẽ tập trung vào các hoạt động như xếp hạng ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị), phát hành và giám sát trái phiếu xanh.
Đồng thời, việc ban hành bộ tiêu chuẩn ESG quốc gia là bước đi quan trọng. Bộ tiêu chuẩn này không chỉ giúp thu hút vốn quốc tế mà còn giúp Việt Nam tránh tình trạng “greenwashing” – một thuật ngữ mô tả việc các tổ chức hoặc doanh nghiệp tuyên bố về tính bền vững hoặc thân thiện với môi trường một cách không trung thực. Qua đó, Việt Nam có thể khẳng định cam kết của mình đối với các mục tiêu phát triển bền vững và thu hút đầu tư vào các dự án xanh.
Ngoài ra, lĩnh vực quản lý tài sản cho nhóm khách hàng siêu giàu (HNWIs) cũng được xem là một phân khúc tiềm năng. Việt Nam hiện có hơn 7.100 cá nhân sở hữu tài sản trên 1 triệu USD và hơn 210 người có tài sản từ 30 triệu USD trở lên. Tuy nhiên, thị trường này cần cải cách nhiều công cụ quản lý và hoàn thiện khung pháp lý để có thể khai phá tiềm năng sẵn có.
Đào tạo chuyên gia theo chuẩn quốc tế là một yếu tố quan trọng trong việc phát triển thị trường quản lý tài sản một cách bài bản. Khi có đội ngũ chuyên gia được đào tạo bài bản, không chỉ việc quản lý tài sản của nhóm khách hàng siêu giàu được nâng cao mà còn mở ra nhiều cơ hội cho sự phát triển của ngành tài chính nói chung.
Rút kinh nghiệm từ những mô hình thành công trên thế giới, các chuyên gia nhấn mạnh rằng một Trung tâm tài chính quốc tế không nhất thiết phải ôm đồm mọi chức năng. Điều quan trọng là Trung tâm tài chính quốc tế phải có bản sắc rõ nét và năng lực cạnh tranh khác biệt. Ba phân khúc gồm fintech, tài chính xanh và quản lý tài sản không chỉ phản ánh xu thế tài chính toàn cầu mà còn phù hợp với nhu cầu nội tại và tiềm năng sẵn có của Việt Nam.
Nhìn chung, việc xây dựng các Trung tâm tài chính quốc tế với mô hình chuyên biệt tại Việt Nam mở ra nhiều cơ hội cho sự phát triển kinh tế. Bằng cách tập trung vào các lĩnh vực có lợi thế cạnh tranh và xu thế toàn cầu, Việt Nam có thể tạo ra những giá trị mới và khẳng định vị thế trên trường quốc tế.
