Xu hướng giảm sinh của dân số Việt Nam đang trở thành một thách thức lớn khi Tổng tỷ suất sinh (TFR) trong năm 2024 chỉ đạt mức 1,91 con/phụ nữ, thấp nhất trong lịch sử. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này có thể được lý giải bằng việc giá nhà đất tăng cao, khiến cho người trẻ gặp khó khăn trong việc “an cư” và từ bỏ kế hoạch lập gia đình, sinh con. Một hiện tượng xã hội mới đang hình thành một cách lặng lẽ, đó là “Thế hệ 3 Không” – Không nhà, Không hôn nhân, Không sinh con.
Hiện tượng này đang đưa Việt Nam tiến nhanh đến trạng thái “xã hội ít trẻ em” và nguy cơ rơi vào bẫy “già hóa trước khi giàu”. Từ kinh nghiệm của nhiều quốc gia cho thấy, mức sinh giảm sâu rất khó phục hồi. Trong bối cảnh giá nhà đất tăng mạnh, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM, nhà ở đã trở nên vượt xa tầm với của người trẻ. Nhiều người trẻ đang lựa chọn từ bỏ giấc mơ lập gia đình, chọn sống một mình, làm nghề tự do, và tận hưởng trải nghiệm cá nhân.
Theo một khảo sát, có đến 62% người trẻ cho biết họ trì hoãn kết hôn vì lý do tài chính, trong đó vấn đề nhà ở là mối lo lớn nhất. Hệ lụy của tình trạng giảm sinh và già hóa dân số đang trở nên rõ ràng, bao gồm suy giảm năng suất lao động, thiếu hụt nguồn lực đóng góp vào bảo hiểm, y tế, và áp lực ngân sách cho chăm sóc người cao tuổi tăng mạnh. Từ năm 2011, Việt Nam đã bước vào giai đoạn già hóa dân số.
Đến năm 2024, cả nước có khoảng 14,2 triệu người từ 60 tuổi trở lên. Con số này dự báo sẽ lên tới 18 triệu vào năm 2030, chiếm 25% dân số. Vì vậy, chính sách nhà ở không chỉ là câu chuyện kinh tế, mà còn là điều kiện tồn tại của một quốc gia trong tương lai. Đã đến lúc cần nhìn thẳng vào vấn đề và hành động quyết liệt để giải quyết tận gốc vấn đề nhà ở, động lực cốt lõi để người trẻ có thể an cư, lạc nghiệp và sinh con.
Chúng ta cần tìm hiểu và học hỏi từ các giải pháp đã được áp dụng thành công ở các quốc gia khác, nhằm xây dựng một chính sách nhà ở phù hợp và hiệu quả. Đồng thời, cần có các biện pháp hỗ trợ người trẻ trong việc tiếp cận nhà ở, như hỗ trợ tài chính, cung cấp các lựa chọn nhà ở giá rẻ, và tạo điều kiện thuận lợi cho việc lập gia đình và sinh con.
Link bài viết
Link nguồn