Lưu Trọng Lư là một trong những cây bút đa tài và tiêu biểu của văn học Việt Nam, với sự nghiệp văn học đa dạng và phong phú. Ông không chỉ để lại dấu ấn đáng kể trong lĩnh vực thơ ca mà còn đóng góp quan trọng trong lĩnh vực văn xuôi và sân khấu. Sự nghiệp văn học của ông là minh chứng cho khả năng sáng tạo và sự đam mê nghệ thuật của mình, trước và sau năm 1945.
Lưu Trọng Lư bắt đầu sự nghiệp văn xuôi của mình từ năm 1933 với tập truyện đầu tay Người Sơn nhân. Trong suốt thời gian từ 1933 đến 1941, ông đã cho ra mắt 14 cuốn sách, bao gồm tiểu thuyết, truyện vừa và truyện ngắn. Những tác phẩm này đã được xuất bản bởi Nhà xuất bản Tân Dân của ông chủ Vũ Đình Long. Các tác phẩm tiêu biểu của ông trong giai đoạn này bao gồm Huyền Không động (1935), Cô Nguyệt (1937), Con đười ươi (1938), Từ thiên đường đến địa ngục (1938), Nàng công chúa Huế (1938), Huế – một buổi chiều (1938), Một người đau khổ (1939), Cô gái tân thời (1939), Chạy loạn (1939), Một tháng với ma (1940), Chiếc cáng xanh (1941), Cô Nhung (1941), Khói lam chiều (1941). Những tác phẩm này đã thể hiện sự đa dạng và phong phú trong cách tiếp cận và thể hiện của ông về cuộc sống và con người.
Tập truyện Người Sơn nhân đã gây được sự chú ý khi ra mắt với lời giới thiệu của Hoài Thanh. Phan Khôi đã có những lời khen ngợi cao độ về tập truyện này, cho rằng nó đánh dấu một bước tiến quan trọng trong văn nghệ Việt Nam. Tuy nhiên, không phải tất cả các nhà phê bình đều đồng tình với quan điểm này. Vũ Ngọc Phan, trong Nhà văn hiện đại, đã không hoàn toàn đồng ý với Phan Khôi, mặc dù ông vẫn đánh giá Người Sơn nhân là một tập truyện khá hơn cả trong sự nghiệp văn xuôi của Lưu Trọng Lư.
Sau này, trong hồi ký Nửa đêm sực tỉnh (1989), Lưu Trọng Lư đã có những nhận xét khách quan và tỉnh táo về mình. Ông thừa nhận sự kém cỏi của mình và cho rằng Người Sơn nhân là một sự bế tắc dầy đặc của tâm hồn ông. Điều này cho thấy sự khiêm nhường và trung thực của ông khi đánh giá về tác phẩm của mình.
Mặc dù có những đóng góp đáng kể cho văn học Việt Nam, Lưu Trọng Lư gần như bị “quên” trong khu vực văn xuôi. Có lẽ lý do nằm ở vị thế và đóng góp của ông cho phong trào Thơ mới. Cùng với Thế Lữ, ông là người khai mở phong trào này, cả bằng thơ và bằng lý luận. Những bài thơ của ông, như Tình già của Phan Khôi, và các bài thơ khác được đăng trên Phụ nữ tân văn, dưới bút danh Liên Hương và Thanh Tâm, đã thể hiện tài năng và phong cách của ông.
Tóm lại, Lưu Trọng Lư là một cây bút đa tài của văn học Việt Nam, với những đóng góp đáng kể trong lĩnh vực thơ, văn xuôi và sân khấu. Mặc dù ông có những hạn chế trong sự nghiệp văn xuôi của mình, nhưng ông vẫn là một trong những cái tên tiêu biểu của văn học Việt Nam. Tài năng và sự đam mê nghệ thuật của ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người yêu văn học.
