Trên sàn diễn thời trang, sự xuất hiện của robot đã không còn là một điều mới mẻ. Từ những bước đi đầu tiên của robot Ameca tại Tuần lễ Thời trang Milan đến sự xuất hiện của Unitree G1 tại Tuần lễ Thời trang Thượng Hải, robot đang mở ra một kỷ nguyên mới trong ngành công nghiệp thời trang, khẳng định vị trí của mình không chỉ như một đạo cụ sân khấu mà còn là một “đồng nghiệp” của người mẫu.
Sự phát triển của robot trên sàn diễn thời trang bắt đầu từ những năm 1990, khi nhà thiết kế Thierry Mugler giới thiệu bộ suit Robot Couture làm bằng kim loại và nhựa dẻo trong năm 1995. Bốn năm sau, Alexander McQueen đã đặt ra câu hỏi về việc liệu máy móc có thể trở thành chủ thể nghệ thuật trên sàn diễn khi sử dụng hai cánh tay robot công nghiệp để phun sơn trực tiếp lên bộ váy trắng của Shalom Harlow.
Trong những năm 2000-2010, các nhà mốt như Hussein Chalayan và Chanel tiếp tục đẩy xa biên giới giữa thời trang và công nghệ khi trình diễn những bộ sưu tập với drone, robot hình stormtrooper, và trang phục biến hình với điều khiển từ xa. Tuy nhiên, phần lớn những lần xuất hiện của robot trên sàn diễn giai đoạn này vẫn mang nặng tính biểu tượng và hiệu ứng thị giác, hơn là một sự phối hợp thực sự giữa người và máy.
Đến nay, robot đã trở thành một phần quan trọng của sàn diễn thời trang. Các thương hiệu đã bắt đầu coi robot là đối tác sáng tạo, một người mẫu hay người dẫn chuyện. Điều này tạo ra những cuộc giao thoa sống động giữa máy móc và con người, xóa bỏ giai đoạn trình diễn một chiều của robot thuở trước.
Rất có thể, trong tương lai, robot sẽ trở thành đại sứ thương hiệu, những robot humanoid như Ameca có thể được lập trình để giao tiếp trực tiếp với khách hàng tại các cửa hàng flagship, đóng vai trò người mẫu AI hoặc đại sứ thương hiệu di động. Sàn diễn thực tế ảo lai (phygital) được cho là sẽ phát triển mạnh mẽ, các show diễn tương lai sẽ kết hợp người mẫu thật, robot và các nhân vật ảo (digital avatars), sử dụng công nghệ AR/VR để tạo ra trải nghiệm trình diễn đa chiều và cá nhân hóa.
Robot sẽ ngày càng tham gia sâu hơn vào quá trình thiết kế, trở thành cộng sự đắc lực của con người, từ phác thảo, dựng mẫu, đến thử nghiệm chất liệu theo các quy trình tự động hóa cao. Điều này mở ra tiềm năng cá nhân hóa thời trang theo thời gian thực ngay tại sàn diễn.
Trong chiến lược phát triển thời trang bền vững, việc sử dụng robot để mô phỏng người mẫu thật trong các buổi thử nghiệm có thể giúp giảm thiểu sản xuất mẫu vật lý, hạn chế lãng phí chất liệu. Các studio sáng tạo đang nghiên cứu phát triển Digital Twin Robot – những robot mô phỏng thông số cơ thể người mẫu để thử trang phục theo thời gian thực, giảm thiểu tác động môi trường ngay từ khâu thiết kế.
Robot đang trở thành một phần không thể thiếu trong ngành thời trang, không chỉ là câu chuyện của vải vóc, thời trang hiện nay còn là sân khấu của công nghệ. Sự hợp tác giữa các nhà thiết kế thời trang, kỹ sư robot, nghệ sĩ biểu diễn và nhà lập trình AI sẽ tái định nghĩa trải nghiệm runway, đưa sàn diễn trở thành một không gian giao thoa giữa hiện thực và tương lai.
