UBND xã Hòa Lạc, TP Hà Nội đã tổ chức hội nghị phát động phong trào ‘Bình dân học vụ số’ và triển khai chiến dịch ’45 ngày đêm ra quân hỗ trợ hoạt động chuyển đổi số’. Sự kiện này diễn ra vào sáng 2/8, với sự tham gia của các cấp lãnh đạo, cán bộ, công chức và người dân trên địa bàn.

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch UBND xã Hòa Lạc Đào Xuân Ban nhấn mạnh rằng việc phát động phong trào ‘Bình dân học vụ số’ gắn với triển khai chiến dịch ’45 ngày đêm ra quân hỗ trợ hoạt động chuyển đổi số’ là một phần quan trọng trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học – công nghệ – đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Theo ông Ban, mục tiêu của phong trào là khơi dậy một hành trình học tập số – khai trí số – chuyển hóa tư duy số; để mỗi người dân từ thôn quê đến trường học, từ cán bộ đến học sinh, đều trở thành chủ thể của chuyển đổi số – không ai đứng ngoài cuộc. Chủ tịch UBND xã Hòa Lạc đề nghị tập trung vào 3 trọng tâm: nâng cao nhận thức số, phổ cập kỹ năng số và thực hành ứng dụng số.

Cụ thể, xã Hòa Lạc đề ra các mục tiêu đến hết năm 2025: 95% cán bộ, công chức, viên chức có kỹ năng số cơ bản; 85% người dân trưởng thành sử dụng điện thoại thông minh; 100% học sinh THCS có kỹ năng học tập và tương tác an toàn trên môi trường số. Đến hết năm 2026, 100% dân cư có danh tính số, tài khoản thanh toán số; phổ cập toàn dân kỹ năng số cơ bản.

Trong 45 ngày tới, xã sẽ tổ chức chiến dịch ra quân với phương châm: ‘đi từng ngõ – gõ từng nhà – rà từng người – hướng dẫn tận tay – đồng hành đến cùng’. Mục tiêu mỗi người dân được tiếp cận dịch vụ công trực tuyến là một thành công; mỗi học sinh biết tra cứu học liệu trực tuyến là một tiến bộ; mỗi cụ già biết dùng điện thoại thông minh là một kỳ tích chuyển đổi.

Hội nghị cũng ghi nhận các phát biểu hưởng ứng của Hiệu trưởng Trường THCS Thạch Hòa Nguyễn Thị Thủy, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã, Bí thư Đoàn Thanh niên xã. Ban Tổ chức đã trao Quyết định thành lập các tổ công nghệ số cộng đồng tại 09 thôn trên địa bàn xã Hòa Lạc, đóng vai trò kết nối, hỗ trợ người dân trong quá trình tiếp cận và sử dụng các nền tảng số.

Phong trào ‘Bình dân học vụ số’ trên địa bàn các tỉnh, thành phố khác như Quảng Ngãi, Hà Nội cũng đang được triển khai với tinh thần lấy người dân làm trung tâm, chủ thể và không có ai bị bỏ lại phía sau. https://www.google.com .

Trong nỗ lực đẩy mạnh công tác xóa mù chữ, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi đã triển khai một chương trình đổi mới bằng cách số hóa nội dung giảng dạy. Qua đó, người dân có thể dễ dàng tiếp cận kiến thức một cách linh hoạt hơn. Chương trình ‘Bình dân học vụ’ là một trong những nỗ lực đáng kể, với mục tiêu giúp người dân, đặc biệt là những người ở vùng sâu, vùng xa, có thể học tập và xóa mù chữ thông qua các công cụ số.

Tổ biên soạn chương trình ‘Bình dân học vụ’ đã được thành lập với 10 thành viên, có nhiệm vụ biên soạn hàng trăm bài giảng ngắn phù hợp với từng năm học và các lớp xóa mù từ lớp 1 trở đi. Các bài học này được thiết kế kéo dài khoảng 5 phút, có hình ảnh và âm thanh minh họa, bám sát chương trình xóa mù chữ theo từng lớp học. Qua việc sử dụng phần mềm AI, tổ biên soạn đã dựng video các bài giảng và đăng tải lên kênh YouTube ‘Bình dân học vụ’. Tính đến nay, hơn 100 video đã được hoàn thiện và đang được tổ tiếp tục đăng tải.

Song song với việc xóa mù chữ, nhóm biên soạn còn xây dựng khoảng 40 bài giảng kỹ năng số cơ bản. Những bài giảng này không chỉ giúp người dân học tập các kiến thức cơ bản về chữ viết và số học mà còn trang bị cho họ các kỹ năng cần thiết để tiếp cận với công nghệ và truyền thông trong cuộc sống hàng ngày.

Một số trường học tại Quảng Ngãi đã áp dụng chương trình này và đạt được kết quả tích cực. Bà Đỗ Thị Kim Tuyến, Hiệu trưởng Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Ngọc Tem, cho biết trường đang tổ chức 2 lớp xóa mù chữ cho người dân trên địa bàn. Điểm nổi bật của chương trình là các học viên không chỉ học trên lớp mà còn có thể dùng điện thoại truy cập vào kênh bình dân học vụ trên YouTube để ôn bài. Điều này đã tạo ra sự linh hoạt và chủ động cho người học, giúp họ có thể sắp xếp thời gian học tập phù hợp với cuộc sống bận rộn của mình.

Bà Huỳnh Thị Thu Vân, Trưởng phòng Mầm non – Tiểu học, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi, đánh giá cao việc số hóa và đưa các bài giảng lên không gian mạng. Theo bà, đa phần người dân đã sở hữu điện thoại thông minh và dễ dàng truy cập internet, do đó việc học tập trở nên linh hoạt hơn. Tuy nhiên, các video không thể thay thế hoàn toàn việc dạy học trực tiếp. Những tiết học trên lớp với giáo viên vẫn là yếu tố cốt lõi. Các video chỉ đóng vai trò hỗ trợ, bổ sung sau giờ học chính, giúp học viên có thêm công cụ ôn tập tại nhà.

Việc triển khai chương trình ‘Bình dân học vụ’ tại Quảng Ngãi mở ra nhiều hy vọng trong công tác xóa mù chữ, đặc biệt trong bối cảnh công nghệ số đang ngày càng phát triển. Thông qua các kênh truyền thông như YouTube, người dân có thể tiếp cận kiến thức một cách dễ dàng hơn, giảm bớt khoảng cách giữa các vùng miền và mang lại cơ hội học tập suốt đời cho mọi người.

Chuyển đổi số đang trở thành một yếu tố sống còn đối với sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ. Tuy nhiên, việc ứng dụng công nghệ vào hoạt động sản xuất và kinh doanh vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Một trong những điểm nghẽn quan trọng mà các doanh nghiệp đang phải đối mặt là vấn đề nhân lực.

Ông Phạm Đức Nghiệm, Phó Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), cho rằng nhiều doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm và áp dụng công nghệ phù hợp. Họ thường không biết tìm công nghệ ở đâu, chọn hệ thống tư vấn nào phù hợp, và đặc biệt là thiếu vốn để đầu tư. Khi đã có công nghệ, họ lại không có người đủ trình độ để vận hành.

Để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua rào cản này, các chuyên gia cho rằng cần triển khai cơ chế ‘chuyển đổi từng bước’. Thay vì thay đổi toàn bộ quy trình cùng lúc, doanh nghiệp có thể bắt đầu từ những nghiệp vụ dễ áp dụng như hóa đơn điện tử, kế toán online, quản lý bán hàng… Việc này sẽ giúp doanh nghiệp dần dần thích nghi với công nghệ và giảm thiểu rủi ro.

Bên cạnh đó, việc phối hợp giữa Nhà nước, doanh nghiệp công nghệ và các tổ chức giáo dục để tổ chức các chương trình đào tạo thực hành, học online, cấp chứng chỉ… là rất cần thiết. Điều này sẽ giúp nâng cao trình độ của người lao động và đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Minh Tân, Giám đốc Viện Nghiên cứu và Phát triển Ứng dụng các hợp chất thiên nhiên, Đại học Bách khoa Hà Nội, Nhà nước nên tạo ra một số chương trình trọng điểm, có kinh phí và lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ đào tạo qua đấu thầu để doanh nghiệp tư nhân có khả năng thiết kế những khóa học, chương trình học bổ sung và phổ thông hóa các kỹ năng mới cho người yếu thế trong thị trường việc làm mới.

Một yếu tố quan trọng khác là cần khuyến khích doanh nghiệp công nghệ tham gia phát triển giải pháp công nghệ thân thiện với người dùng. Phần mềm phải dễ sử dụng, giao diện đơn giản, thậm chí tích hợp tính năng điều khiển bằng giọng nói để người lao động phổ thông cũng có thể làm quen nhanh chóng.

Dự báo khoảng 70% công việc truyền thống tại Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng đáng kể từ sự phát triển của Trí tuệ nhân tạo (AI) trong thập kỷ tới. Các nhà cung cấp giải pháp công nghệ nhận định, AI sẽ là công nghệ chủ đạo định hình tương lai hoạt động doanh nghiệp tại Việt Nam trong 5-10 năm tới.

Để hình thành nguồn lực mới, doanh nghiệp cần xây dựng lộ trình chuyển đổi số có lồng ghép yếu tố phát triển con người; doanh nghiệp và người lao động cần đầu tư vào học tập và nâng cao kỹ năng số. Xây dựng một hệ sinh thái nhân lực thích ứng công nghệ không chỉ dựa vào nỗ lực riêng của doanh nghiệp mà giáo dục đại học chính là mắt xích đầu tiên góp phần định hình tư duy, nền tảng tri thức và thái độ nghề nghiệp cho người lao động tương lai.

Nhân lực không thể tách rời tổng thể các yếu tố như cấu trúc nền kinh tế, định hướng chính sách vĩ mô và năng lực hấp thụ công nghệ của doanh nghiệp. Chất lượng nguồn nhân lực chịu tác động trực tiếp từ cách mà nền kinh tế được tổ chức, điều tiết và định hướng phát triển.

Muốn hình thành một lực lượng lao động phù hợp với thời đại công nghệ, cần đồng bộ giữa chính sách phát triển nhân lực và các chính sách kinh tế-công nghệ. Điều này sẽ giúp Việt Nam có thể tận dụng cơ hội do cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư mang lại và vượt qua thách thức của thời đại.

Trong bối cảnh hiện nay, việc chuyển đổi số không chỉ là một lựa chọn mà còn là một yêu cầu tất yếu đối với sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp. Với sự hỗ trợ của công nghệ và sự hợp tác giữa các bên liên quan, Việt Nam có thể xây dựng một hệ sinh thái nhân lực thích ứng công nghệ và đáp ứng nhu cầu của thị trường trong thời đại mới.