Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang nổi lên như một điểm sáng trong lĩnh vực công nghệ, với tiềm năng phát triển vượt xa tưởng tượng. Tuy nhiên, để đạt được sự phát triển bền vững, cần có một lộ trình cụ thể theo từng giai đoạn, ưu tiên giải quyết các vấn đề cốt lõi trước khi bước vào giai đoạn tăng tốc.

Chính phủ Việt Nam đã và đang tích cực thúc đẩy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo động lực tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững. Mới đây, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số, tạo ra một sân chơi minh bạch và hoàn thiện khung pháp lý cho ngành công nghiệp mới nổi này.

Các chuyên gia đánh giá cao các động thái quyết liệt của Chính phủ Việt Nam trong việc thúc đẩy công nghệ sáng tạo và ứng dụng AI vào mọi lĩnh vực hoạt động. Tuy nhiên, trên hành trình đưa AI vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, vẫn còn những thách thức cần được giải quyết.

Theo TS. Trần Quý, Viện trưởng Viện Phát triển Kinh tế Số Việt Nam (VIDE), có 4 thách thức chính kìm hãm sự phát triển của AI tại Việt Nam, bao gồm: ‘cơn khát’ dữ liệu chất lượng cao, khủng hoảng nguồn nhân lực, chi phí đầu tư và sự mơ hồ về chiến lược, cũng như rào cản pháp lý, đạo đức và an ninh.

Để giải quyết những thách thức này, TS. Quý đề xuất một lộ trình phát triển AI với mục tiêu ‘xây nền móng trước, tăng tốc sau’, bao gồm hai giai đoạn. Trong giai đoạn hiện tại, cần tập trung giải quyết dứt điểm 4 nút thắt trên, ưu tiên hàng đầu là giải quyết khủng hoảng nhân lực và dữ liệu.

Về nhân lực, cần một chiến lược ‘ba chân kiềng’ đồng bộ, bao gồm cải cách đào tạo trong các trường đại học, có chính sách khuyến khích các doanh nghiệp lớn và mở các chương trình đào tạo quy mô lớn. Về dữ liệu, cần khởi động chương trình quốc gia về số hóa và chuẩn hóa dữ liệu trong các lĩnh vực công quan trọng.

Đến giai đoạn 2 (2026-2030), mới bắt đầu tăng tốc và chuyên môn hóa, tập trung vào phát triển các ứng dụng AI đẳng cấp thế giới trong các lĩnh vực có lợi thế. Đồng thời, cần có chính sách hỗ trợ có mục tiêu cho các doanh nghiệp AI tiềm năng nhất, giúp họ trở thành các thương hiệu uy tín trong khu vực.

Về phía doanh nghiệp, ông Cheng Xueli, Founder Quỹ đầu tư Hanfu và Công ty Công nghệ Zhiji, khuyến nghị các doanh nghiệp Việt Nam cần không ngừng học hỏi, duy trì tinh thần đổi mới sáng tạo và đặc biệt là mở rộng tầm nhìn ra thị trường quốc tế.

Nhìn chung, với sự quyết tâm của Chính phủ và sự nỗ lực của các doanh nghiệp, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một cường quốc về công nghệ và AI trong tương lai. Tuy nhiên, cần có một lộ trình cụ thể và đồng bộ để giải quyết các thách thức và tận dụng các cơ hội.

Thành phố Đà Nẵng đang tích cực triển khai áp dụng Mô hình thông tin công trình (BIM) như một nền tảng số quan trọng cho sự phát triển của đô thị thông minh. Tại hội thảo “Giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng mô hình thông tin công trình (BIM) trên địa bàn thành phố” diễn ra tại Đại học Duy Tân, các chuyên gia và lãnh đạo của các sở, ngành, doanh nghiệp đã thảo luận về các giải pháp để thúc đẩy việc áp dụng BIM một cách hiệu quả.

Sở Xây dựng TP. Đà Nẵng đã xác định 5 vấn đề then chốt để hiện thực hóa việc ứng dụng BIM vào quản lý xây dựng và phát triển đô thị. Ông Võ Tấn Hà, Phó giám đốc Sở Xây dựng TP. Đà Nẵng, nhấn mạnh rằng BIM không còn là một lựa chọn công nghệ đơn lẻ mà là yêu cầu cấp thiết, là hạ tầng mềm cốt lõi cho chuyển đổi số ngành xây dựng và quản trị đô thị thông minh.

Tuy nhiên, việc áp dụng BIM tại Việt Nam hiện còn nhiều bất cập. Các dự án chủ yếu dừng lại ở mô hình 3D trình diễn, chưa tích hợp quản lý tiến độ, chi phí, vận hành hay yếu tố bền vững môi trường. Cơ quan quản lý chưa có công cụ giám sát chất lượng, doanh nghiệp e dè đầu tư vì thiếu chính sách hỗ trợ và cơ chế chia sẻ rủi ro.

Để nâng cao hiệu quả áp dụng BIM, Sở Xây dựng TP. Đà Nẵng đã đề xuất 5 giải pháp chính, bao gồm hoàn thiện khung pháp lý và chính sách, thiết lập hệ sinh thái dữ liệu – tiêu chuẩn – công cụ, tổ chức mô hình điều phối và quản lý BIM, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực BIM tại địa phương và thí điểm triển khai mô hình Regulatory Sandbox BIM.

Các chuyên gia cũng đề xuất nhiều giải pháp chiến lược để đẩy mạnh áp dụng BIM tại Việt Nam, bao gồm xây dựng và ban hành Vietnam BIM Roadmap đến năm 2035, ban hành luật hoặc nghị định khung về BIM, thành lập cơ quan quốc gia chuyên trách quản lý BIM, hoàn thiện và bắt buộc áp dụng tiêu chuẩn BIM quốc gia.

Ông Lê Tùng Lâm, Trưởng ban Đô thị HĐND TP. Đà Nẵng, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, cho biết việc áp dụng BIM tại Việt Nam hiện thiếu khung pháp lý đầy đủ, chưa có cơ quan điều phối có thẩm quyền và nguồn lực rõ ràng.

Ông Đặng Việt Dũng, Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, nhận định BIM là “cánh cổng” đưa chúng ta bước vào quản trị công trình và đô thị bằng công nghệ số, tư duy hệ thống và dữ liệu, là một “tài nguyên chiến lược” trong thời đại mới. Nếu không làm chủ BIM, Việt Nam sẽ tụt hậu cả về công nghệ, năng suất lẫn chất lượng phát triển đô thị.

Chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp tại Việt Nam đang đối mặt với một khoảng trống đáng kể, mở ra cơ hội cho các startup ứng dụng công nghệ vào lĩnh vực này. Tại một tọa đàm về chuyển đổi số diễn ra gần đây tại Hà Nội, các chuyên gia đã thảo luận về chiến lược số hóa quốc gia và vai trò quan trọng của ngành nông nghiệp trong các nghị quyết lớn.

Ông Nguyễn Hữu Thái Hòa, Phó Viện trưởng Viện Trí Việt, kiêm Chủ tịch Trung tâm Thông tin Truyền thông số Việt Nam, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiện đại hóa nông nghiệp, đặc biệt khi Việt Nam có tới 80% dân số tập trung ở vùng nông thôn. Theo ông, việc hiện đại hóa nông nghiệp là con đường tất yếu cho sự phát triển của đất nước, giúp nâng cao hiệu suất, giảm thiểu lãng phí và tăng cường khả năng cạnh tranh của ngành nông nghiệp.

Tuy nhiên, ông Hòa cũng chỉ ra rằng vẫn còn những thách thức thực tiễn cần được giải quyết, từ hạ tầng, nhân lực đến tiêu chuẩn chất lượng. Sự thiếu đồng bộ trong việc triển khai công nghệ và quản trị đã dẫn đến một khoảng cách giữa chủ trương và thực tế. Ví dụ, ông Hòa dẫn chứng về việc QR code chỉ có giá trị trong 3 tháng do Ủy ban không có thiết bị để đồng bộ hóa dữ liệu. Bên cạnh đó, năng lực của nguồn nhân lực cũng là một yếu tố cần quan tâm khi cán bộ ở địa phương không biết sử dụng công nghệ.

Ông Hòa cũng lưu ý về phương pháp đánh giá hiệu quả chuyển đổi số, cho rằng các quốc gia thành công thường đo lường từ góc độ người dân. Việc đánh giá này giúp xác định được mức độ hài lòng của người dân và doanh nghiệp, từ đó điều chỉnh và cải thiện các chính sách và giải pháp.

Trong bối cảnh đó, các startup nông nghiệp ứng dụng công nghệ đang nhận được sự quan tâm lớn. Một số startup đã thành công trong việc huy động vốn và mở rộng quy mô. Các thương vụ gần đây trong lĩnh vực công nghệ nông nghiệp Việt Nam bao gồm vòng gọi vốn của các công ty như Techcoop, FoodMap, Tepbac và Cricket One.

Các chuyên gia cho rằng khoảng trống trong chuyển đổi số ngành nông nghiệp tạo cơ hội cho các startup ứng dụng công nghệ tham gia vào giải quyết các thách thức thực tiễn. Với sự hỗ trợ từ các nhà đầu tư mạo hiểm, các startup nông nghiệp đang có tiềm năng lớn để phát triển và đóng góp vào sự phát triển của ngành nông nghiệp tại Việt Nam.

Nhìn chung, chuyển đổi số ngành nông nghiệp tại Việt Nam còn nhiều thách thức, nhưng cũng mở ra nhiều cơ hội cho các startup và doanh nghiệp ứng dụng công nghệ vào lĩnh vực này. Với sự quan tâm và hỗ trợ từ các bên liên quan, ngành nông nghiệp Việt Nam có thể sớm bắt kịp với xu thế chuyển đổi số toàn cầu.